در پرتو آن چراغ آگاه یاد نوشتی در سالروز خاموشی استاد مرتضی شهیدی

 در پرتو آن چراغ آگاه


 یاد نوشتی در سالروز خاموشی استاد مرتضی شهیدی

 دکتر قاسم صافی استاد دانشگاه تهران

۱۲ خرداد ماه ۱۴۰۳ مصادف است با نخستین سالگرد فقدان دانشمند فاضل و استاد توانای زبان و ادبیات فارسی و آگاهی ‏دهنده دانش و معرفت و فهم و منش به داوطلبان آموزش، روان شاد مرتضی شهیدی انسانی صالح و شخصیتی بالیده از ‏گلپایگان؛ سرزمینی کهن که مردانگی و احسان و دانایی را با هنر و ادب و دانش به هم آمیخته و از پشت دیوارهای طول ‏تاریخ، آوازه بزرگان و مشاهیر کم مانندش در حوزه های مختلف که بر صفحه تاریخ نقش بسته به چشم و گوش می رسد و ‏زمینه افتخار بالندگی آن، همچنان سرافراز و عزّت آفرین است.‏

با وجودی که مرگ، یک قانون عام و فراگیر و برای هر موجودی امر تغییر ناپذیر الهی است و برای خود، فرهنگی بخصوص دارد و می ‏تواند اثراتی مثل آرامش درونی و حس معنوی خاصی در انسان ایجاد کند و او را به تفکر و تأمل والایی بر انگیزاند؛ اما مرگ ‏عزیزان و فاضلان و مربیان اثر گذار، غمی نیست که به آسانی قابل تحمل باشد.

موهنوز چند صباحی ذهن و ضمیرمان از داغ ‏خاموشی و مرگ ناگهانی برادر عزیزم استاد احمد صافی چهره ماندگار و نام آشنای تعلیم و تربیت؛ انسانی که نمونه هایش در ‏روزگار کنونی کم شمار است - نگذشته بود که با تأسف عمه زاده ارجمند و معلم بزرگوار زنده یاد مرتضی شهیدی ‏روی در نقاب خاک کشید و شگفتا تقدیر چنین است که این سال ها، بزرگان عرصۀ فرهنگ و قلم و ادب و هنر، یکا یک به ‏وادی خاموشان بپیوندند و نام بزرگشان را به صحیفه روشن روزگار بسپارند.‏

مرحوم مرتضی شهیدی در دامن والدینی هوشمند و مشتهر به فضل و کمال و معرفت، تربیت شده بود و در راه جویندگان ‏دانش و ترویج علم اندوزی و اثرگذاری در تعلیم و تربیت، گام بر می داشت و می کوشید با مهرورزی و خوشرویی، روابط ‏مستحسن و پر غنایی را در ارتباط با اقشار مختلف ایفا کند و زیست مطهری داشته باشد.‏

وی همانند برادرش محمد حفظه ا... و دیگر برادران فاضلش روان شادان فضل ا... و جلال شهیدی به دایرة المعارفی مجسم از ‏اطلاعات و معلومات عمومی وسیع در دانش و ادب و هنر می نمود و از تبار نامورانی به شمار می آمد که محضری پر فیض و ثمر ‏بخش داشت چنان که معمول بزرگانی هم بوده که در تعلیم و آموزش به گفتار شفاهی اکتفا کنند. در تاریخ هم داریم که امثال ‏سقراط و شمس الدین عارف تبریزی، نوشتن در قاموسشان، چندان جایگاهی نداشت و اصحاب طلب را به طور شفاهی به لطف ‏سخن، مسرور و بهره مند می ساختند.‏

در بیان ارزش های علمی و ادبی مرحوم مرتضی و برادران نیکو خصالِ بی ریایش، ذکر این نکته خالى از لطف و عبرت نیست ‏که آنان علی رغم دانش سرشاری که داشتند هرگز در مقام کسب مدرک مافوق کارشناسی و نمادین مادی بر نیامدند و نمادین ‏انسانی و قناعت پیشگی و نجابت و دانایی را در حد اکمل برگزیدند و کوشیدند تا دانای اسرار بزرگان علم و ادب  همچون ‏مولوی و حافظ و سعدی و فردوسی و نظامی و دیگر نوادر و منشآت تاریخی باشند بی آن که در محدوده مرید و مرادی ‏طریقت، گرفتار آیند و شاید در نگرش به این مرام، مصداق اتم این کلام حافظ بودند:‏


در این غوغا که کَس، کَس را نپرسد/ من از پیر مغان منّت پذیرم

‏ خوشا آن دم کز استغنای مستی/ فراغت باشد از شاه و وزیرم


باری شخصیت علمی و اخلاقی استاد فقید مرتضی شهیدی مستغنی از تعریف و تعرف است. چهره علمی الگویی او برای ‏آشنایان و همشهریان پوشیده نیست که وی بی گمان از سرآمدان و نیکنامان آموزش و پرورش شهرستان گلپایگان و دانشی ‏مردی واجد فضایل بسیار و آموزگاری الهام بخش بود و هر آنچه در توان داشت و ممکن می شد طی نیم قرن برای آموزش و ‏گسترش دیدگاه هایی که از شخصیت های بزرگ ادبی و ادبیات غنی ایران زمین پرورانده بود در تعلیم دانش آموزان و طالبان ‏دانش در دبیرستان و دانشگاه به کار گرفت و به ویژه آثار مهم کلاسیک را با کیفیت درخور و اندیشه والا با به کارگیری ‏بهترین واژه ها، شرح و توضیح می داد و نقش مؤثری در شکوفایی اندیشه های درخشان و ارتقای علمی نسل های متعدد ‏دانش پژوه به انجام رساند.‏

مناسب است به این نکته اشاره کنم که با مرحوم شهیدی به سبب نسبت خویشاوندی از کودکی، ارتباط صمیمانه داشتم و لطف ‏مهر آمیز به من داشت. در سال ۱۳۴۵ در مرحله ششم متوسطه، به حضور در کلاس درسش مفتخر شدم و آن زمان هم فرصتی ‏دست داد که برای تکمیل تحصیلات به دانشگاه تهران راه یابم و دوره های عالی را به پایان رسانم.‏

‏ از خاطرات و نوادر روزگار، آن که در مرحله کار شناسی، همدوره تحصیلات تکمیلی برادر بزرگ و بزرگوارم مرحوم مهدی ‏صافی شدم که دبیر دبیرستان های گلپایگان و معلم من در دوره ابتدایی و متوسطه بود؛ فرهیخته ای که در آموزش و پرورش ‏گلپایگان جایگاه مهم و اعتبار بسزایی داشت و شیوه آموزش برتر را آزموده و تجربه کرده بود.‏

نکته ظریف دیگر آن که بعضی از همدوره ای های تحصیلی مرحوم شهیدی در دانشگاه تهران نظیر دکتر محمد جعفر ‏محجوب نگارنده سبک خراسانی که در محضر ادیبان بزرگ و استادان بی مانندی چون محمد تقی بهار، محمد باقر هوشیار، ‏بدیع الزمان فروزانفر، جلال الدین همایی، عبدالعظیم قریب، رشید یاسمی و ... تلمذ می کردند بعدها به جانشینی آنان و در ‏زمره استادان بنام، عهده دار تدریس شدند و برای بنده و زنده یاد اخوى، توفیق استفاده از محضر پر فیضشان که خود از ‏مفاخر بزرگ دانشگاه به شمار می آمدند نظیر زنده یادان دکتر عبدالحسین زرین کوب، دکتر امیر حسین آریانپور، دکتر ‏لطفعلی صورتگر، دکتر ذبیح ا... صفا، جلال آل احمد، دکتر ماهیار نوابی، دکتر پرویز ناتل خانلری و بزرگانی دیگر، فراهم شد ‏با این تفاوت که حضرت اخوی رحمت ا... علیه، آنچه را تعلیم می دید اغلب خود بدان اشراف داشت و دانشوری ممتاز بود.


چه خوش باشد در این دنیای فانی

‏ به خوشنامی نمودن زندگانی ‏

که بعد از ما بسی گردش کند چرخ

‏ نماند جز نکو نامی نشانی


یاد و خاطره اشان پیوسته گرامی  

 

حضور چشمگیر مردم و هنرمندان در مراسم خاکسپاری زنده یاد اکبر گلپا (عکس) پست اول

حضور چشمگیر مردم و هنرمندان در مراسم خاکسپاری زنده یاد اکبر گلپا (عکس)
مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر زنده‌ یاد اکبر گلپایگانی معروف به گلپا با حضور چشمگیر مردم و هنرمندان برگزار شد.

مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر زنده‌ یاد اکبر گلپایگانی معروف به گلپا ، صبح امروز سه شنبه (۱۶ آبان) با حضور دوستدارانش و در حالی که قطعات قدیمی او را با هم همخوانی می‌کردند، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار شد.

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

۱۱ شهریور ۱۴۰۲ - ۲۰:۳۰
کد خبر: 55460909

ایران جاذبه‌های تاریخی ارزشمندی دارد به همین جهت با ما همراه باشید و درباره تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان بدانید.

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

سلام نو ـ سرویس گردشگری:‌ تنگ غرقاب واقع در روستایی به همین نام، از توابع شهرستان گلپایگان است که علاوه بر منظره‌های بکر و منحصربه فرد، ارزش تاریخی فراوان دارد و آیینه‌ای تمام‌نما از تاریخ منطقه محسوب می‌شود. این تنگه که یکی از جاهای دیدنی گلپایگان در روستای غرقاب به شمار می‌رود، دارای نقوش شکار و سنگ‌نگاره‌های متنوعی از گذشته تا امروز است.

آشنایی با تنگ غرقاب گلپایگان

تنگه غرقاب در روستایی به همین نام قرار دارد که از توابع بخش مرکزی شهرستان گلپایگان محسوب می‌شود. این روستا که «تیمره» نیز نامیده می‌شود، اهمیت بسزایی به‌لحاظ تاریخی دارد و ۹ قلعه، دو کبوترخانه و یک حمام متعلق به دوره صفویه را در خود جای داده است.

در تنگ غرقاب نگاره‌ها و سنگ‌نوشته‌های مختلفی وجود دارد که مربوط به ادوار گوناگون تاریخی بوده‌اند. این سنگ‌نگاره‌ها مربوط به یک دوره خاص نیستند؛ بلکه دوره‌ای مابین ۷,۰۰۰ سال پیش تا قرن هشتم هجری قمری را شامل می‌شوند. مفهوم و نقطه قابل‌اشتراک این سنگ‌نگاره‌ها، صحه گذاشتن بر مقدس و اسرارآمیز بودن این منطقه در قبل و بعد از اسلام است.

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

در این منطقه سنگ‌نگاره‌های پهلوی ساسانی از عهد باستان ایران دیده می‌شود. در روستای غرقاب، خانقاهی نیز ساخته شده که کتیبه‌ای از آن برجای مانده است. وجود گورستانی در این منطقه با داشتن کتیبه‌های کوفی و عربی نشان‌دهنده این موضوع است که منطقه غرقاب قدمت بسیاری دارد.

برای بازدید از تنگ غرقاب، باید ابتدا خود را به شهرستان گلپایگان برسانید. دسترسی به شهر گلپایگان که در حدفاصل خمین و خوانسار قرار دارد، از طریق اتوبان تهران-قم و حرکت به‌سمت اصفهان میسر است. پیش از رسیدن به اصفهان، مسیر فرعی به‌سمت گلپایگان وجود دارد. در شهر گلپایگان نیز از طریق بلوار امام رضا (ع) می‌توان به روستای غرقاب یا تیمره دسترسی یافت.

سنگ‌ نوشته های عجیب تنگ غرقاب

در بین سنگ‌نگاره‌های حیوانات، به‌خصوص بز کوهی در این منطقه، چند کتیبه خطی هم وجود دارد که یکی از آن‌ها به پهلوی و بقیه به خط کوفی نوشته شده‌اند. بر اساس ترجمه‌ای که از این کتیبه‌ها صورت گرفته است، نوعی هماهنگی بین مفهوم آن‌ها دیده می‌شود.

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

این کتیبه اسرار آمیز که نوع خط و متن آن به یقین مبین تعلق آن به دوران قبل از اسلام می باشد بارها مورد نظر بینندگان و محققان قرار گرفته ولی تاکنون ترجمه قابل قبولی از آن اراه نگشته بود. سنگ نگاره های تیمره سنگ نگاره ها یا هنرهای صخره ای کهن ترین آثارتاریخی و هنری به جامانده از بشر هستند.

به تعبیری بستز بوجود آمدن حروف رمزی ، خط ، تبادل پیام ، زبان ، تاریخ ،اسطوره ها، هنر و فرهنگ از سنگ نگاره هاست وآنها از بهترین ابزارهای رمزگشایی ماقبل تاریخ هستند سنگ نگاره ها به تعبیری مادر تاریخ ، هنر، زبان ، خط ، اسطوره ها و فرهنگ ها هستند .

وجود این آثار باستاین نشان از قدمت تمدنی هر کشوری دارد و در ایران نیز این دستکند های بشری بسیار دیده شده اند بطوریکه تعداد آنها فقط در یک منطقه محدود در بخش تیمره (خمین) به بیش از ۲۱ هزار مورد می رسد که عمر بعضی از آنها نزدیک به چهل هزار سال برآرود شده است.

تیمره منطقه ای در تقاطع سرچشمه های رود اناربار است و قدیمی ترین نشانه های تمدن بشری در این نقطه یافت شده .

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

تیمره در منطقه مابین محلات ،خمین و گلپایگان قرار گرفته و در «جلماجرد»،«قیدو» و «مزاین» کهن ترین آثارتاریخی و هنری بجامانده از سنگ نگاره های این منطقه هستند .

یکی از مهمترین و شاید کاملترین مجموعه های سنگ نگاره کشور که در خمین قرار دارد، نمادها، کتیبه ها و سنگ نگاره های تاریخی منطقه تیمره است، این نگاره ها که ناشی از تجربیات عینی و باورهای اعتقادی و فرهنگی نیاکان ما می باشد بر دل صخره های متعددی در بخش جنوبی استان مرکزی دیده می شود .

تنگه غرقاب مهد ۴۰ هزار سال تاریخ تنگ غرقاب – قیدو در کنار رودخانه گلپایگان در شرق شهرستان خمین و روستای فرنق، آشنا خور، هاجیله رضا آباد، نور آباد و نصر آباد و آشمسیان در اطراف رودخانه خمین و کنار سد جباده از جمله مهمترین مراکزی است که دارای بیشترین سنگ نگاره می باشد.

دکتر مرتضی فرهادی در کتاب موزه هایی در باره تعداد سنگ نگاره های موجود در تنگ غرقاب قیدو و همچنین سرشاخه های رودخانه خمین و گلپایگان را بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ هزار عدد برآورد نموده است.

تنگ غرقاب؛ جاذبه‌ای خاص در گلپایگان

عمده نگاره ها مربوط به جانوران بویژه بز کوهی و شکار آنان توسط انسان است. در این نگاره ها ابزار اصلی شکار انسان تیر و کمان و نیزه بوده است. با بررسی های صورت گرفته، تصاویر پستانداری همانند بزکوهی، قوچ، پلنگ، گرگ، گوزن، شیر، گراز، آهو، گورخر، شتر و پرنده گانی همانند کبک، بوقلمون، هد هد و درنا، بیشترین نگاره ها را تشکیل می دهد. از دیگر سنگ نگاره های موجود در منطقه می توان به سنگ نبشته ها و کتیبه های تنگ غرقاب در صخره کتیبه دار و چم اسبه اشاره نمود .

برخلاف گرم بودن استان اصفهان می توان گفت این منطقه آب و هوای خنک تری دارد و می توان به راحتی حتی اواخر بهار به آن سفر کرد. اما بهترین زمان سفر به گلپایگان فصل بهار و پاییز است که هوای مطبوع تری داشته و دامان طبیعت با نقش چشم نواز رنگ ها شما را مسحور خود خواهد کرد.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان

۱۱ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۷:۳۰
کد خبر: 55460892

یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های تاریخی ایران، ارگ‌های تاریخی هستند به همین جهت با ما همراه باشید و درباره ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان بدانید.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان

سلام نو ـ سرویس گردشگری:‌ ارگ گوگد یکی از جاهای دیدنی گلپایگان محسوب می‌شود که امروزه کاربری آن به هتل تغییر کرده است. این بنای تاریخی که دومین سازه خشتی آجری بزرگ ایران به حساب می‌آید و قدمتش به ۴۰۰ سال پیش باز می‌گردد، در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. ارگ گوگد در سال‌های اخیر بازسازی شده است و محلی عالی برای تماشای گوشه‌ای از تاریخ و معماری ایرانی به حساب می‌آید و برای این منظور لزومی ندارد که حتما مهمان هتل باشید.

آشنایی با ارگ تاریخی گوگد

ارگ گوگد یکی از بناهای قدیمی گلپایگان در استان اصفهان است که در ۹ کیلومتری شمال شرق گلپایگان و در شهر گوگد، از شهرهای شهرستان گلپایگان قرار دارد. این ارگ در مسیر جاده معروف ابریشم واقع شده است که روزگاری جاده اصلی تجاری محسوب می‌شد.

ارگ تاریخی گوگد دومین بنای خشتی و گلی ایران به شمار می‌رود که به‌دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم، کاربری آن کاروان‌سرا بوده است؛ اما در زمان‌ جنگ به‌عنوان دژ نظامی استفاده می‌شد.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان

این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و در همان سال با همت اداره میراث فرهنگی گلپایگان بازسازی و مرمت شد. در حال حاضر، این ارگ به هتلی سه ستاره تبدیل شده است.

حیاط بسیار بزرگی با حوضی زیبا در این ارگ وجود دارد که لبه‌های آن با گلدان‌های کوچک و رنگارنگ پر شده است. تخت‌های چوبی و میز و صندلی‌های زیادی در حیاط ارگ وجود دارد که برای استراحت و استفاده از فضای دل‌انگیز آن استفاده می‌شوند. جالب اینکه در نقاط مختلف ارگ، اشیای قدیمی مثل خمره، ترازو و... خودنمایی می‌کنند.

ساختمان ارگ، دارای دو طبقه است که از طریق راه‌پله‌ای باریک و کوچک به طبقه دوم و بالای ارگ منتهی می‌شود. در طبقه اول اتاق‌هایی با درب چوبی قرار دارد که به نانوایی، فروشگاه، چای‌خانه و اتاق‌های مهمان اختصاص یافته است.

معماری فوق‌العاده ارگ‌ تاریخی‌ گوگد

ارگ‌ تاریخی‌ گوگد از بناهای‌ بزرگ‌ خشت‌ و گلی‌ ایران‌ است‌ که‌ تاریخ‌ و زمان‌ ساخت‌ آن‌ به‌ حدود چهار قرن‌ پیش‌ می‌رسد.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان

تنها سند مکتوبی‌ که‌ از این‌ بنا موجود است‌ متعلق‌ به‌ حدود 130 سال‌ پیش‌ است‌ که‌ نشان‌ می‌دهد نصف‌ بنای‌ ارگ‌ توسط‌ شخصی‌ به‌ نام‌ علیخان‌ به‌ عنوان‌ مهریه‌ به‌ همسرش‌ واگذار شده‌ است‌ و از آن‌ پس‌ به‌ عنوان‌ ارگ‌ علیخانی‌ نامیده‌ شده‌ است.

ارگ‌ گوگد در زمان‌ صلح‌ به‌ عنوان‌ کاروانسرا مورد استفاده‌ قرار می‌گرفته‌ و باتوجه‌ به‌ وضع‌ و موقعیت‌ ویژه‌ خود نسبت‌ به‌ کاروانسراهای‌ مجاور، محل‌ استراحت‌ کاروان‌ تجار سرشناس‌ و یا حاکمان‌ و والی‌های‌ سایر ایالات‌ ایران‌ بوده‌ است‌ و حتی‌ به‌ استناد اظهارات‌ افراد مسن‌ شهر گوگد، آقا محمدخان‌ قاجار نیز در لشکرکشی‌های‌ خود چند روزی‌ را در این‌ محل‌ استراحت‌ کرده‌ است.

ارگ‌ تاریخی‌ گوگد در زمان‌ جنگ‌ و حمله‌ اشرار به‌ عنوان‌ دژ نظامی‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گرفته‌ و در بالای‌ درب‌ ورودی‌ شمالی‌ قسمتی‌ به‌ عنوان‌ شاه‌نشین‌ وجود داشته‌ است‌ که‌ هم‌اکنون‌ به‌ عنوان‌ سوئیت‌ ویژه‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد و حوض‌ آبی‌ در این‌ شاه‌نشین‌ وجود دارد که‌ هر زمان‌ درب‌ توسط‌ مهاجمین‌ آتش‌ زده‌ می‌شد محافظین‌ با تخلیه‌ آب‌ حوض‌ آتش‌ را خاموش‌ می‌کرده‌اند.

همچنین‌ سوراخ‌هایی‌ روی‌ دیوارهای‌ مرتفع‌ وجود دارد که‌ از آن‌ به‌ عنوان‌ سیستم‌ امنیتی‌ هشدار دهنده‌ استفاده‌ می‌شد به‌ این‌ صورت‌ که‌ کبوترهایی‌ را در این‌ سوراخها اسکان‌ می‌داده‌اند که‌ شب‌ها با بی‌قراری‌ و سر و صدای‌ این‌ کبوتران‌ متوجه‌ ورود مهاجمان‌ توسط‌ قلاب‌ و یا نردبان‌ می‌شدند.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان

از طرفی‌ چاهی‌ در قسمت‌ جنوب‌ شرقی‌ ارگ‌ وجود دارد که‌ نشان‌ می‌دهد برای‌ روزهای‌ مقاومت‌ فکر آب‌ آشامیدنی‌ نیز می‌شده‌ است. بر روی‌ در ورودی‌ ارگ دو درکوب‌ وجود دارد که‌ بزرگتر را مردکوب‌ و کوچکتر را زن‌ کوب‌ می‌نامیده‌اند. که‌ برعکس‌ بقیه‌ مناطق‌ ایران‌ زن‌کوب‌ در سمت‌ راست‌ قرار گرفته‌ است.

در ساختمان‌ ارگ‌ وجود بنا در اطراف‌ و فضای‌ باز در وسط، همچنین‌ وجود طبقات‌ پائین‌ و بالا نشان‌ از معماری‌ کاروانسرایی‌ دارد که‌ بیانگر رعایت‌ نظام‌ طبقاتی‌ در اجتماع‌ آن‌ روز است‌ به‌ این‌ صورت‌ که‌ استر و استربانان‌ در طبقه‌ پایین‌ و در مجاورت‌ هم‌ و بازرگانان‌ و افراد شاخص‌ در طبقات‌ بالا مسکن‌ می‌گزیده‌اند که‌ این‌ فضاها پس‌ از بازسازی‌ هم‌ اینک‌ به‌ عنوان‌ مهمانسرا با امکانات‌ مدرن‌ شامل‌ سوئیت‌های‌ زیبا با سرویس‌های‌ بهداشتی، رستوران، چایخانه‌ سنتی، فروشگاه‌ و نمایشگاه‌ صنایع‌ دستی، سالن‌های‌ مختلف‌ و مجموعه‌ای‌ از مکانهای‌ تاریخی‌ و تفریحی‌ مورد استفاده‌ قرار گرفته‌ و همه‌ روزه‌ پذیرای‌ گردشگران‌ ایرانی‌ و خارجی‌ است.

ارگ تاریخی گوگد؛ جاذبه‌ای فوق‌العاده در گلپایگان